Sociaal statuut aso

Artsen in opleiding vallen in principe onder het sui generis statuut. Tijdens de stageperiode krijgt u een loon en een gedeelte van de sociale bescherming van werknemers waaronder ziekte en invaliditeit, ouderschapsverlof en kinderbijslag. Wanneer u start in het sui generis statuut ontvangt u onmiddellijk alle sociale voordelen die aan dit statuut verbonden zijn. U bent echter niet beschermd tegen werkloosheid, de stage geeft geen recht op pensioen, er is geen vakantiegeld en geen dertiende maand.

Reeds meerdere jaren worden de beperkingen van het sui generis statuut door de BVAS alsook de assistentenverenigingen aangeklaagd. Recent werden hierin aanzienlijke stappen gezet. Zo werd op 19 mei 2021 in overleg met de betrokken organisaties van artsen-in-opleiding een collectieve overeenkomst (CO) uitgewerkt ter verbetering van de sociale bescherming van de artsen-specialisten in opleiding. Deze CO vormt een eerste fase van een globaal plan van aanpak dat tot doel heeft om de loon- en arbeidsvoorwaarden en de sociale bescherming van de aso’s te verbeteren en sociale randvoorwaarden te verzekeren voor de kwalitatieve uitoefening van de opleiding in het belang van de patiënten.

In afwachting van een meer grondige hervorming wordt voor het premiejaar 2023 het sociaal statuut van de artsen in opleiding opnieuw verhoogd tot € 7.465,04. Het akkoord artsen-ziekenfondsen 2022-2023 bepaalt onder meer dat in 2023 verdere stappen worden gezet in de sociale bescherming van de aso’s conform het advies van de Nationale paritaire commissie artsen-ziekenhuizen van 19 mei 2021. Parallel hiermee moeten evenredige stappen worden gezet ten behoeve van de haio's.

Wat het sui generis statuut inhoudt en welke bijkomende sociale bescherming de collectieve overeenkomst voorziet, kan u hieronder nalezen. 

Sui generis statuut

De kandidaat-aso moet bij zijn aanvraag tot goedkeuring van het stageplan een schriftelijke overeenkomst toevoegen die hij, voor elk deel van de stage, gesloten heeft met de stagemeester of met het ziekenhuis. In deze overeenkomst kan nader bepaald worden of er gekozen wordt voor een sui generis overeenkomst, dan wel voor een werknemersstatuut. Meestal wordt er een sui generis overeenkomst afgesloten. Hierdoor geniet u van een partieel werknemersstatuut voor wat betreft de socialezekerheidsregels.

Samengevat biedt het sui generis statuut u toegang tot bepaalde sociale rechten, in het bijzonder:

  • de uitkering door het ziekenfonds in geval van ziekte;
  • de invaliditeitsuitkeringen;
  • moederschaps- en vaderschapsverlof;
  • de eerste maand gewaarborgd loon in geval van arbeidsongeschiktheid; 
  • omstandigheidsverlof.
  • u heeft ook recht op kinderbijslag en de geboortepremie.

De volgende rechten worden echter niet voorzien door het statuut:

  • recht op een werkloosheidsuitkering; 
  • het dubbel vakantiegeld;
  • de dertiende maand;
  • de pensioensbijdrage.

Collectieve overeenkomst

De collectieve overeenkomst stelt de minimale voorwaarden vast die moeten worden opgenomen in uw opleidingsovereenkomst van arts-specialist in opleiding. Ze stelt o.m. de sociale beschermingsmaatregelen vast die u kunt genieten, bijvoorbeeld in geval van moederschap of ziekte en de verplichting om in uw overeenkomst de contactgegevens te vermelden van de vertrouwenspersoon of de preventieadviseur psychosociale aspecten van de instelling waar u wordt tewerkgesteld; het minimum verlof waarop u recht heeft en uw rechten op het vlak van burgerlijke (beroeps)aansprakelijkheidsverzekering.

Om een eenvormige interpretatie en toepassing van de collectieve overeenkomst te verzekeren en rekening houdend met de vragen die werden gesteld heeft de NPCAZ het wenselijk geacht om een toelichting bij de collectieve overeenkomst uit te werken en een zogenoemde FAQ op te stellen.
De eerste FAQ werd gepubliceerd op 22 juli 2021.
Op 25 januari 2022 werd een antwoord geformuleerd op enkele aanvullende vragen.
De aanvullende FAQ vindt u hier.

Wilt u graag meer informatie over het wettelijk stelsel en de modaliteiten betreffende uw statuut en uw sociale rechten, uw arbeidsduur, uw vergoeding, uw verzekeringen en de collectieve overeenkomst die van toepassing is op ziekenhuisstages?
Surf dan naar de e-brochure die specifiek werd uitgewerkt met informatie die nuttig is voor uw opleidingstraject tot arts-specialist. 

Belangrijke wijzigingen aan de collectieve overeenkomst

Op 21 december 2023 hebben ziekenhuizen, artsen (in opleiding) binnen het nationaal paritair comité artsen-ziekenhuizen (NPCAZ) een nieuwe collectieve overeenkomst afgesloten. De CO van 19 mei 2021 is op enkele belangrijke punten aangepast.
Meer informatie over deze wijzigingen vindt u hier.

Administratieve stappen artsen-specialisten in opleiding

Artsen-specialisten in opleiding dienen een aantal administratieve stappen te zetten, gaande van een stageplaats vastleggen, zich inschrijven bij de Orde van Artsen en een RIZIV-nummer aanvragen, tot het indienen van een stageplan en een stagerapport. Hieronder zetten we alles op een rijtje.

Artsen-specialisten in opleiding: wat bij moeilijkheden ?

Als arts-specialist in opleiding kan u nood hebben aan psychologische ondersteuning. En wat te doen als u geconfronteerd wordt met agressie en geweld? Hieronder vindt u alle nuttige links.

Nuttige links artsen-specialisten in opleiding

We kunnen ons inbeelden dat het handig is om een overzicht te hebben van de instanties en verenigingen die voor u als arts-specialist in opleiding van praktisch nut zijn. Hieronder vindt u de relevante instanties met hun webadres.