Btw-vrijstelling voor medische prestaties met therapeutisch doel

Esthetische ingrepen en klinische studies voor farmaceutische bedrijven waren reeds langer uitgesloten van de btw-vrijstelling. Sedert 1 januari 2022 is medische verzorging zonder therapeutisch doel ook onderworpen aan btw. Wat onder niet-therapeutische ingrepen en behandelingen wordt verstaan en wat de gevolgen zijn voor u als arts, kan u hieronder terugvinden. Wat de andere activiteiten betreft (bijvoorbeeld het geven van voordrachten of het schrijven van een artikel) is er niets veranderd. Ook wanneer u samenwerkt met collega’s moeten de eventuele inkomstenstromen bekeken worden.



BVAS heeft in dit dossier zijn stempel gedrukt. Het is de arts die beslist of een behandeling therapeutisch is of niet. BVAS realiseerde daarnaast dat het begrip ‘therapeutisch doel’ een zo ruim mogelijke invulling kreeg zodat niet alleen medische maar ook administratieve en ondersteunende handelingen die nodig zijn om de kwaliteit van zorg te garanderen onder de btw-vrijstelling blijven vallen. Hetzelfde geldt voor prestaties inzake coördinatie en opleiding en allerhande wachtvergoedingen.



BVAS kon evenzeer bekomen dat de vergoedingen van artsen-diensthoofden, ziekenhuishygiënisten en hoofdartsen worden vrijgesteld. De vrijstellingsregel geldt overigens voor alle “nauw met ziekenhuisverpleging en medische verzorging samenhangende handelingen verricht door ziekenhuizen, psychiatrische inrichtingen, klinieken en dispensaria.” Buiten de ziekenhuissector gaat het bv. om de vergoeding van de coördinerende en raadgevende artsen (CRA) in de woonzorgcentra, vergoedingen van huisartsen-kringverantwoordelijken en vergoedingen voor de praktijkopleiding van huisartsen en van specialisten. 

Wanneer rekent u als art-specialist btw aan?

Sinds 1 januari 2022 zijn enkel nog medische prestaties met een therapeutisch doel vrijgesteld van btw. Dat zijn diensten die “de diagnose, verzorging en, in de mate van het mogelijke, de genezing van ziekten of gezondheidsproblemen tot doel hebben”. Ook medische diensten met als doel de bescherming, met inbegrip van behoud of herstel, van de gezondheid van de mens vallen onder de btw-vrijstelling, net als preventieve medische diensten.

Specifieke voorbeelden van diensten met een therapeutisch doel zijn: periodieke medische controle, medisch handelen in verband met vruchtbaarheid, preventiemaatregelen zoals vaccinatie, etc.

Daarentegen zijn esthetische ingrepen die uitsluitend tot doel hebben het verfraaien van het uiterlijk, maar ook andere medische prestaties die geen therapeutisch doel hebben belastbaar met btw. Denk maar aan bijvoorbeeld expertises door deskundigen voor een verzekeringsmaatschappij, controlegeneeskunde met als doel de arbeidsongeschiktheid van werknemers te controleren in opdracht van een werkgever, onderzoek in kader van rijgeschiktheidsattest, etc. Ook andere prestaties, zoals het meewerken aan klinische studies voor farmaceutische bedrijven, artikels schrijven, lesopdrachten en dergelijke zijn uitgesloten van de medische btw-vrijstelling.

Een overzicht van activiteiten die voor de btw-administratie al dan niet een therapeutisch doel hebben, vindt u in deze handige fiche.

Hoe beoordeelt u het therapeutisch doel van uw behandeling of ingreep?

Bij de behandelingen is het aan de arts om te bewijzen dat er sprake is van een therapeutisch doel.

Behandelingen of ingrepen worden vermoed een therapeutisch doel te hebben als:

•    ze opgenomen zijn in de RIZIV-nomenclatuur of in de nomenclatuur van de revalidatieverstrekkingen

•    ze (gedeeltelijk) terugbetaald worden door de ziekenfondsen

•    ze uitgevoerd worden op medisch voorschrift

Het gaat om weerlegbare vermoedens waarvan het tegenbewijs kan worden geleverd. 



Kan u geen van bovenstaande vermoedens inroepen, dan nog kan u oordelen dat een therapeutisch doel aanwezig is. Dit moet u dan wel afzonderlijk motiveren. Motivering kan aan de hand van het patiëntendossier, maar ook door de bewijsmiddelen van gemeen recht. De controle gebeurt door de fiscale administratie. Hiertoe kunnen bij een btw-controle steekproefsgewijs één of meer dossiers van patiënten worden geraadpleegd, weliswaar onder geanonimiseerde vorm. 

Bent u onderworpen aan de btw-verplichtingen?

Maak een overzicht van alle medische activiteiten die u als art-specialist uitvoert en ga na voor welke u een therapeutisch doel kan inroepen. 

  • Voert u enkel therapeutische handelingen uit? Dan bent u vrijgesteld van btw 
  • Voert u enkel niet-therapeutische handelingen uit? Dan bent u een gewone btw-plichtige
  • Voert u zowel therapeutische als niet-therapeutische handelingen uit? Dan bent u een gemengde btw-plichtige



Als er niet-therapeutische handelingen worden gesteld, moet u/uw vennootschap worden geïdentificeerd voor btw-doeleinden en moet u dus een btw-nummer aanvragen. 

  • Er moet btw aangerekend worden op de niet-therapeutische handelingen en btw-aangiften worden ingediend. — De artsen moeten in hun btw-administratie (lees: boekhouding) een onderscheid maken tussen de behandelingen met en zonder therapeutisch doel.
  • Als de niet-therapeutische handelingen kleiner zijn dan 25.000 euro op jaarbasis, kan eventueel de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen worden aangevraagd en vervallen de periodieke btw-verplichtingen. Daartegenover staat wel dat er geen btw op kosten in aftrek kan worden gebracht.