Wereldkankerdag 4 februari: wat als we op een dag niet meer sterven aan kanker?

Elk jaar neemt het aantal kankers toe. In 2018 (bron: kankerregister) tellen we meer dan 70.000 nieuwe gevallen in België. Wereldwijd zijn er dat 19.292.789 (bron: WHO). De WHO stelt dat als de huidige trend zich doorzet, het aantal kankergevallen de komende twee decennia met 60% zal stijgen in de wereld. In ons land houdt deze jaarlijkse stijging vooral verband met de bevolkingsgroei en de vergrijzing.  

Echter… van jaar tot jaar nemen ook de overlevingskansen toe. Bijna 70 % leeft nog 5 jaar na de kankerdiagnose. In de afgelopen 50 jaar heeft het onderzoek naar de mechanismen, de ontwikkeling en de behandeling van kanker ontzettend veel vooruitgang geboekt. Bovendien dragen programma's voor vroegtijdige opsporing in combinatie met betere behandelingen, jaar na jaar bij tot de verlaging van het vroegtijdige sterftecijfer. De overlevingskansen zijn in België voor sommige kankers de hoogste en voor veel kankers bij de hoogste van Europa. Dit kan verklaard worden door onze goede gezondheidszorg waar toegankelijkheid, multidisciplinaire aanpak en de introductie van innovatieve technieken en behandelingsstrategieën van kracht zijn.

"België speelt in de Champions League van kankeronderzoek. We hebben dankzij onderzoek geleerd wat de mechanismen zijn die aan de basis liggen van kanker alsook van de groei, uitbreidingen en uitzaaiingen van kankercellen. We ontdekten dat we op een aantal van die mechanismen kunnen ingrijpen en welke de drijvers zijn voor de groei. Onderzoek wees uit hoe we een aantal kankers kunnen voorkomen. Maar ook hoe we ervoor kunnen zorgen dat meer patiënten met metastasen langer kunnen leven tot zelfs kunnen genezen. We hebben al veel vooruitgang geboekt, maar we zijn er nog niet. Daarom hebben we blijvend de steun nodig om te kunnen blijven investeren in innovatieve en creatieve onderzoeksprojecten."
- Prof. Dr. Eric Van Cutsem, Hoofd Afdeling Digestieve Oncologie, UZ en KU Leuven – Voorzitter Stichting tegen Kanker.

Bestaat er een behandeling voor mijn kanker?

Elke dag stellen 193(*) nieuwe mensen zich deze vraag wanneer ze een kankerdiagnose krijgen. Het is voor hen dat Stichting tegen Kanker zich dagelijks inzet. Al meer dan 30 jaar financiert zij de meest vooruitstrevende en innovatieve onderzoeksprojecten zodat patiënten kunnen rekenen op nauwkeurigere en snellere diagnoses, effectievere en doelgerichtere behandelingen en een betere levenskwaliteit. Ook daardoor is België bij de koplopers in Europa voor de overlevingskansen na een kankerdiagnose. Dankzij deze inspanningen is het antwoord vandaag voor meer en meer patiënten "Ja, er is een behandeling!".

Getuige hiervan is het verhaal van Greetje. In 2015 werd een maligne melanoom in de sinussen ontdekt. Er volgde een zware operatie en 6 weken bestraling. Een aantal maanden later werden metastasen in de nek gevonden. Een eerste immunotherapie werd opgestart maar na enkele maanden werden uitzaaiingen in maag, lever en bot vastgesteld. De boodschap was hard, als de volgende therapie niet aanslaat is er slechts 20% kans op overleving.De behandelende arts startte een nieuwe immunotherapie op. Die sloeg aan en ondanks erg zware bijwerkingen, kwam Greetje er bovenop.

 "4 jaar na de kankerdiagnose, leef ik weer volop. Ik werk halftijds en ben mijn artsen erg dankbaar hiervoor. Zonder deze therapie was dit een heel ander verhaal geweest."
- Greetje, behandeld met immunotherapie.

Als Greetje in staat was om de ziekte te overwinnen, dan is dat door immunotherapie... 20 jaar geleden zou ze dit misschien niet hebben overleefd. Voor sommige kankers is er enorme vooruitgang geboekt, voor andere met een lagere overlevingskans moet het onderzoek onafgebroken worden voortgezet. 

Gedurfde en innovatieve onderzoeksprojecten om hoop om te zetten in overwinning

Afgelopen 30 jaar heeft Stichting tegen Kanker meer dan 200 miljoen euro geïnvesteerd in kankeronderzoek in België, zowel in fundamenteel, translationeel als klinisch onderzoek. In 2021 steunt Stichting tegen Kanker 63 nieuwe onderzoeksprojecten voor een totaal van 23,8 miljoen euro. Elk jaar wordt zo meer dan 50% van de uitgaven van de Stichting besteed aan de financiering van medisch-wetenschappelijk onderzoek. Want een beter begrip van kanker leidt tot betere behandelingen en een betere levenskwaliteit voor patiënten.

Onderzoek maakt het onmogelijke geleidelijk aan mogelijk. Stichting tegen Kanker was de eerste organisatie die geloofde in vele innovatieve onderzoeken die gek of onmogelijk leken en die nu realiteit zijn.

Zo stond ze mee aan de wieg van immunotherapie door de financiering van immunotherapieprojecten, omdat ze het enorme potentieel ervan inzag. Greetje's kanker zou 20 jaar geleden een doodsvonnis zijn geweest. Een maligne melanoom was vrijwel onmogelijk te behandelen voor de komst van immunotherapie.

"Immunotherapie heeft een positieve omwenteling veroorzaakt in de behandeling van gemetastaseerde kankers, want áls het werkt, verlengt het een leven met vele jaren, of leidt het zelfs tot genezing. Een belangrijk minpunt is dat slechts bij een relatief klein percentage van de kankerpatiënten zulke behandelingen leiden tot een duurzame klinische respons. Wetenschappers houden zich momenteel bezig met de zoektocht naar biomerkers die kunnen aangeven welke patiënten al dan niet baat hebben bij deze therapie en met het identificeren van nieuwe behandelingsdoelwitten om nog betere behandelingen te ontwikkelen. In de komende jaren zullen zij ongetwijfeld er in slagen om steeds meer kankerpatiënten succesvol te behandelen."
- Professor Diether Lambrechts (VIB - KU Leuven).

Onderzoek kost tijd en middelen

Dit jaar waren we getuige van een indrukwekkende mobilisatie van middelen en mensen tijdens de race naar een coronavirusvaccin. Met als resultaat een razendsnel goedgekeurd vaccin.

In de strijd tegen kanker gaat het ook over middelen, mensen en tijd. En kanker is verantwoordelijk voor de dood van meer dan 30.000 Belgen per jaar... Stichting tegen Kanker ijvert er daarom voor om actie te ondernemen en de nodige middelen en mensen te mobiliseren om deze ziekte echt te bestrijden. Want… het is mogelijk!