Vaccinatie: leeftijd is de belangrijkste risicofactor

Brussel, 4 februari 2021

BVAS is ervan overtuigd dat dat selecteren op basis van factoren van comorbiditeit in theorie weliswaar een goed idee is, maar in de praktijk tot zoveel problemen zal leiden dat het meer schadelijke dan gunstige gevolgen zal hebben.

Inderdaad:

- We gaan patiënten vergeten. De overheid is van mening dat het mogelijk zal zijn om met één klik de lijst te verkrijgen van de patiënten die zijn uitgekozen om prioritair te worden gevaccineerd. Dat zal niet het geval zijn. Sommige ambtenaren zeggen dat ze voorgeschreven medicijnen zullen gebruiken om risicopatiënten te screenen. Dit zal een groot aantal patiënten uitsluiten (bv. obese patiënten). Anderen zeggen dat ze gebruik zullen maken van diagnoses uit de elektronische medische dossiers van huisartsen. Zowat 50% van de Brusselaars, bijvoorbeeld, heeft niet eens een elektronisch medisch dossier. Het spreekt voor zich dat op die manier ook een groot aantal patiënten zal worden uitgesloten.

- De enige manier om eerlijk te blijven en niemand te vergeten zou zijn om een computerprogramma te ontwikkelen. Om pragmatische redenen menen wij dat het niet mogelijk is om op korte termijn een computerprogramma zonder bugs te ontwikkelen op basis van beslissingen van de Hoge Gezondheidsraad die op 3 februari ’s avonds bekend werden…

Het risico is dan dat we in een tijdsval trappen. Door risicopatiënten voorrang te geven op patiënten van dezelfde leeftijd, riskeren we dat de hele vaccinatie uitgesteld wordt ten gevolge van vertragingen bij de invoering van deze informatica-oplossing. De Hoge Gezondheidsraad schatte in zijn advies #9597 het aantal Belgen jonger dan 65 jaar met risico op comorbiditeiten op 1,3 miljoen. Deze groep identificeren zonder informatica zal weken duren. BVAS vreest dat we uiteindelijk een systeem krijgen dat te laat komt en extra werk voor de artsen meebrengt: als we te veel tijd verliezen om alles te organiseren, zullen we met zijn allen verliezen.

- Wij gaan lijsten van patiënten maken. Maar vroeg of laat verschijnt er een wet die het gebruik van deze lijsten wijzigt waardoor patiënten op de lijst onrecht wordt gedaan. Zelfs als we in een wereld zouden leven waarin het mogelijk is in een handomdraai een computerprogramma zonder bugs te maken, dan nog zou het opstellen van patiëntenlijsten een groot gevaar betekenen. BVAS is tegen het opstellen van lijsten die het mogelijk maken om het beroepsgeheim op te heffen. In het voorgestelde systeem kan iedereen alleen al aan de hand van de vaccinatiedatum weten dat de persoon die voor hem staat aan een ziekte lijdt, omdat hij voorrang heeft gekregen. Stelt u zich de gevolgen eens voor als morgen deze vaccinatiedatum moet worden meegedeeld om een baan te krijgen of om andere redenen. Voor BVAS lijkt het risico op stigmatisering te groot.

- Er zal een massale toevloed van patiënten naar de huisarts op gang komen: al de patiënten die geen vroegtijdige vaccinatietoegang kregen, zullen een afspraak met hun arts willen maken om hun recht op voorrang op te eisen. Dat zal de toegang tot zorg bemoeilijken voor patiënten die medische verzorging nodig hebben.

Tenslotte rijst de vraag naar de finaliteit: geen enkele risicofactor voor morbiditeit is groter dan het risico dat verbonden is aan leeftijd. Vaccineren per leeftijdsgroep is al een vaccinatie tegen het grootste risico op ernstige COVID-19. BVAS begrijpt niet waarom men patiënten zou willen stigmatiseren voor een individueel voordeel dat zo klein is. BVAS begrijpt evenmin dat de overheid het risico durft te nemen om het hele vaccinatieplan te vertragen voor een zo klein individueel voordeel. Het is dringend noodzakelijk om de bevolking te vaccineren en niet om na te denken over hoe de vaccinatiecampagne nog complexer kan worden gemaakt.

Als we zouden beschikken over mature, eenvoudige en vertrouwelijkheid garanderende informatica-instrumenten waarmee we deze patiënten met één klik kunnen registreren, dan zou de discussie open kunnen zijn. De artsen op het terrein weten dat dit niet het geval is.

De zes Belgische regeringen zullen een belangrijke vertraging in de campagne veroorzaken door zo laat een complexe oplossing te willen uitwerken.

Dr. Philippe Devos

Voorzitter BVAS