BRUSSEL 26/09 - Neen, uit de ernst waarmee prof. Bernard Himpens het nieuws bracht, bleek dat het niet om een grap ging. Zaterdagmiddag bij het Radio 1 nieuws (1) verslikte ik me in mijn soep toen de voorzitter van de (Nederlandstalige) Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België (KAGB), voorzitter van de commissie voor het ingangsexamen tot arts en tandarts in Vlaanderen, buitengewoon hoogleraar en navorser aan de KU Leuven, algemeen directeur van het Mariaziekenhuis Overpelt en ex-decaan van de faculteit geneeskunde van de KU Leuven boudweg meedeelde dat de Koninklijke Academie overweegt een voorstel in te dienen om de titel van hulparts te laten erkennen.

De interventie viel des te meer op omdat dezelfde voorzitter in de Koninklijke Academie vier dagen voordien in het publiek mee  drie adviezen voorstelde  over stages en knelpuntspecialismen in geneeskunde en tandheelkunde. Er werden boeiende  academische uiteenzettingen gegeven hoe de aantrekkingskracht van knelpuntspecialismen kan verhoogd worden,  waar er absolute (vb. geriatrie)  en relatieve (alleen in de ziekenhuizen, vb. pediatrie) tekorten zijn en waar zich de disciplines situeren waar duidelijk teveel  artsen-specialisten in gevormd worden. Dat die laatste categorie assistenten (opgesomd zijn: radiotherapie, cardiologie, nefrologie, röntgendiagnose, heelkunde) voornamelijk nodig is om de zeer grote diensten van goedkope werkkrachten te voorzien, wordt niet het advies vermeld.

Er wordt een bijzonder punt gewijd aan de maatregelen die zouden moeten worden getroffen om de dubbele cohorte van afstuderende artsen in 2018 op te vangen. Die dubbele lichting zal het immers bijzonder moeilijk hebben om een degelijke stageplek en bekwame stagemeesters te vinden.  Of ze moet meer worden georiënteerd buiten de klassieke curatieve sector, zoals (citaat): "sociale geneeskunde/maatschappelijke gezondheidszorg,  (farmaceutische) industrie, onderzoek en onderwijs, overheidsdiensten , NGO's, defensie."

Terwijl niemand vandaag weet waar de dubbele artsencohorte hun beroepsopleiding kan worden aangeboden, noch hoe die opleiding moet worden betaald, vallen plots de hulpartsen uit de hemel. Alleen uit de Vlaamse hemel want ik heb (nog) geen weet dat de Académie royale de Médecine de Belgique "des aides médecins" vraagt. Het zijn nochtans de Franstalige politici die – mijns inziens welswaar  onterecht – luid klagen over een tekort  aan artsen.  Die hulpartsen zouden onder meer de anamnese moeten doen. Zullen de artsen dan enkel nog de voorschriften en attesten mogen maken en de administratieve rompslomp opknappen?  En de chirurgische disciplines enkel nog mogen snijden, niet mét, maar als een robot?

Willen de Vlaamse medische academici van de gelegenheid van de herziening van het oude KB 78 uit 1967, omgeturnd naar de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, misbruik maken om snel-snel nog een  nieuw beroep te creëren? Het hulpje van, maar dan zonder ingangsexamen?

Sinds september 1999, twee jaar na de invoering van het ingangsexamen geneeskunde, organiseren de Vlaamse faculteiten geneeskunde een toen "nieuwe" basisopleiding: biomedische wetenschappen (BMW) (2). Ze werd aangekondigd als bedoeld om studenten een brede vorming te bieden in de biomedische onderzoeksdomeinen in het onderzoek, de farmaceutische of de biomedische industrie.

Bijna een kwarteeuw later merken de universiteiten dat ze BMW-ers moeilijk kwijt kunnen op de arbeidsmarkt en willen ze er hulpartsen van maken.  Zit de bevolking daarop te wachten? Ik meen van niet. UGent rector, collega Anne De Paepe mag dan bij de start van het academiejaar wel opiniëren: "Inschrijvingen zijn belangrijk,. Diploma's nog meer " (3). Ik voeg er aan toe: enige sociologische relevantie is aardig meegenomen.

Straks zorgen de mutualiteiten voor kookboekgeneeskunde en de (Vlaamse) universiteiten voor hulpkoks. En de artsen?

Dr. Marc Moens,

Voorzitter BVAS